Lek roślinny, tom 9

Lek roślinny w lecznictwie Bliskiego Wschodu i Europy Środkowej

Wybrane problemy

pod redakcją

Bożeny Płonki-Syroki i Andrzeja Syroki

 

Wszystkie teksty zebrane w pierwszej części niniejszego tomu odnoszą się do wspólnego standardu medycyny i farmacji, wypracowanego w starożytności na obszarze śródziemnomorskim. Standard ten odpowiadał zarówno tamtejszemu profilowi zachorowań, jak i warunkom klimatycznym i szacie roślinnej, która mogła się w nich rozwijać. Do historii praktyk terapeutycznych przeszły i przez wieki utrzymały swą popularność metody leczenia najczęściej występujących w basenie Morza Śródziemnego schorzeń. […] Wiele leków roślinnych zostało opracowanych w starożytnej Mezopotamii i Egipcie, stamtąd niektóre zostały przejęte przez Żydów, a bardzo wiele przez Greków, a od nich przez Rzymian. Klasyczny standard farmakognozji grecko-rzymskiej został następnie twórczo rozwinięty przez muzułmanów, Arabów i Turków, a także członków innych społeczności etnicznych, które przyjęły islam jako religię. Ich poważną zasługą było wdrożenie do produkcji leków wielu nowoczesnych w średniowieczu procedur technologicznych, a także korzystanie z innowacyjnego sprzętu. Śródziemnomorskie praktyki terapeutyczne członkowie ludów germańskich, frankońskich i in., którzy wkraczali stopniowo na teren zachodniej części Cesarstwa Rzymskiego, przejęli początkowo od Rzymian. Po wkroczeniu na arenę dziejów cywilizacji islamskiej europejska farmakognozja rozwijała się także pod jej wpływem, o czym świadczy wiele istniejących do dziś tłumaczeń. Klasyczna farmakognozja grecko-rzymska była natomiast rozwijana w Bizancjum. Stworzyła w ciągu wieków trwały konglomerat, który w XV i XVI w. upowszechnił się w Europie Zachodniej.

W drugiej części niniejszego tomu autorzy skoncentrowali się na zagadnieniach dotyczących medycyny i farmacji polskiej.

Różnorodność podejmowanych w tomie 9 serii Lek roślinny tematów wskazuje, że badania nad historią i współczesnym stanem farmakognozji cechuje szeroki zakres tematyczny. Mimo iż odwołują się do tego samego substratu, jakim są surowce roślinne, badania te odpowiadają na wiele różnych pytań i realizują zróżnicowane cele poznawcze. Ich autorami są specjaliści z wielu różnych dziedzin, wnoszący do nich swoje profesjonalne kompetencje.